Nielogiczne powtórzenia np. akwen wodny, dzień dzisiejszy

9 wrz , 2015   Wideo

Akwen wodny to typowy pleonazm, czyli konstrukcja, której składniki powtarzają tę samą treść. Rzeczownik akwen pochodzi od łacińskiego aqua ‚woda’. Można powiedzieć więc o zbiorniku wodnym lub akwenie (otwartym, zamkniętym, rzecznym, portowym itp.). W języku naturalnym pleonazmy i tautologie są stosunkowo częste, chociaż niepożądane. Rażą te zwłaszcza, które wynikają z nieznajomości wyrazu obcego, np. nałogowy alkoholik, kampus uniwersytecki, końcowy rezultat, przychylna aprobata Do niektórych konstrukcji tautologicznych próbuje nas przyzwyczaić styl urzędowy: na dzień dzisiejszy zamiast na dzisiaj, w miesiącu maju ( w maju wystarczy nawet w najbardziej oficjalnym piśmie), godzina czasu (niektóre wydawnictwa poprawnościowe uznają, że stopień rozpowszechnienia tej tautologii przemawia za jej usankcjonowaniem).

Przyznajmy, że niektóre tautologie weszły do języka, stając się typowymi frazeologizmami, np.: krótko i węzłowato, tylko i wyłącznie, a nawet zejść na dół i wejść na górę. Czy klasyczne pleonazmy: cofnąć się do tyłu, kontynuować dalej mają szansę na poprawnościową aprobatę? Trudno dziś przesądzić. Rażą w tekstach starannie adiustowanych.

doc. dr Grażyna Majkowska, Instytut Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego